Drie maanden geleden telde ik de dagen en de uren tot mijn vertrek, vloekte ik menig Antwerps scheldwoord omdat ik niet dieper door kon dringen tot de mensen in Nimlaha’kok. Nu plan ik mijn terugkeer naar het dorp waar ik een familie achterlaat.
Op drie maanden tijd is er dus behoorlijk wat veranderd. Het dorp maakte plots plaats voor die gekke grieten uit België die zo graag de vuile straathonden aanhalen. Niet dat er daarvoor geen plek voor ons was, het bleef gewoon allemaal erg oppervlakkig. Maar na drie maanden werd er minder gestaard, kijken mensen ons aan als we hen iets vragen en voeren we plots gesprekken. Nimlaha’kok is opeens toch ook een beetje van ons.
De laatste dagen waren best stevig. Mijn rugzak had ik ondertussen al een week gepakt, gsm’s worden achtergelaten, er wordt een laatste keer gedoucht in de tuin, een laatste keer de was gedaan en dan is het er eindelijk. Zes maanden van aftellen naar het moment waarop je weer bijna thuis bent is aangebroken. Meteen heb ik spijt dat ik aftelde, nu gaat het me toch allemaal een beetje te snel. Misschien nog een extra weekje?
We beginnen met een laatste reünie. In een cirkel gezeten zegt iedereen een laatste woordje. Al is die ‘-je’ er misschien te veel aan. “Tengo que disculparme porque…..” De ene na de andere start met verontschuldigingingen. Omdat het eten misschien niet altijd was wat we gehoopt hadden, omdat ze meer tijd met ons hadden kunnen doorbrengen, omdat er niemand was om ons te begeleiden, omdat ze geen Spaans spreken, omdat de communicatie moeilijk ging, omdat ze al eens slecht gezind waren, omdat ze niet elke dag verse sokken aantrokken, omdat het gras misschien te groen was,… duizend en een verontschuldigingen vliegen ons om de oren. Dingen waarvoor ze zich, naar onze menig, absoluut niet voor hoefden te verontschuldigen, dingen waarvan we zes maanden lang niet eens van wisten dat zij ze ook als een probleem zagen. Enfin, dat het hier een schaamteculruur is, dat hadden we al min of meer begrepen. Dat men vooral respect wil hebben voor anderen en hen niet wil beschamen, dat ook. Maar dat iedereen zich daarom gaat verontschuldigen voor gemaakte fouten, dat had ik niet zien aankomen. Ik doe dus flink mijn best om Maya-gewijs mee te doen en steek dus een lange monoloog af, bedank, verontschuldig en smijt er wat standaard uitdrukkingen tussen zoals “estamos a la orden” en “asi es verdad”. Het schouderklopje en de “precies ne Maya Miek!” van Inneke zeggen me dat ik in mijn missie geslaagd ben. Zes maanden van succesvolle inburgering me dunkt.
Vervolgens wordt er samen gegeten en nemen we afscheid van het gezin. We moeten in het midden van de kamer komen staan, ogen dicht en handen open. Met veel gegiechel legt Ana een pakje in onze handen: een felgekleurd hemdje voor elk van ons. Met als klap op de vuurpijl: een prachtige gewoven tas. Heel grappig trouwens hoe je dingen mooi gaat vinden als je er lang genoeg aan blootgesteld bent. De druk versierde tasjes met floshen konden me bij aankomst niet echt bekoren. Na het weefproces bekeken te hebben snap ik echter pas hoe veel werk er in zo een tasje kruipt. Bovendien zijn ze speciaal voor ons gemaakt. Ik vind ze helemaal prachtig dus!
Wisten wij veel dat het beste nog moest komen. Santiago zegt enkele mooie woorden en geeft ons de warmste knuffel die ik ooit al in een Mayadorp kreeg. Meteen gaan mijn traankanalen in overdrive en sta ik samen met hem te snotteren. Een voor een komen de familieleden ons een ontzettend dikke knuffel geven en een paar warme woorden in onze oren fluisteren. De meest stoïcijnse mannen snotteren zichzelf in onze armen, ik sta met open mond te kijken. Ik had niet gedacht dat ik zoveel voor deze mensen betekende. Het is moeilijker dan gedacht om te vertrekken en deze warme familie achter te laten. Maar zoals ze zelf zeiden: “jullie zullen altijd een stukje van onze familie zijn, jullie hebben een familie in Guatemala”.
I’ll be back.
Na dit verhaal kan ik niet anders dan mijn valiezen pakken richting Guatemala !